Çekme karavan genel olarak ekonomik olması ve çeken aracın ayrıca kullanılabilmesi sebebiyle tercih edilmektedir. Ancak avantajları yanında bir çok dezavantaj ve ek bilgi gerektirmektedir.
Karavan yapımı Karavan hayatı 04/07/2021 12:37 11/11/2024 10:21
İşin resmi yönleri bir yana pratikte kullanımı hakkında bazı konuların iyi bilinmesi ve karşılaşılabilecek sorunlarda nasıl hareket edilmesi gerektiğinin öğrenilmesi gerekir.
Özellikle yılın belli zamanlarında aracın arkasında bir karavanla yolculuk yapmak hemen alışılabilecek ve kontrol edilebilecek bir durum olmasa gerek. Çekme karavanların trafikte römork olarak işlem gördüğü de unutulmamalıdır.
Karar verirken ilk konu çeken aracın rahat çekebileceği ağırlıktır. Çekme karavan kullanıcılarının en büyük sorunu özellikle eğimli arazilerde araçlarının performanslarının yeterli olmamasıdır. Teknik verilerin genelde düz yollardaki performansı yansıttığını unutulmamalıdır.
Çekme karavan kullanmaya niyetlenenlerin öncelikle şu konularda bilgi ve tecrübe sahibi olmasında fayda var;
- Römorkle sürüş kuralları
- Römork ile ve römorksuz fren testi ve pratik kazanmak
- Araç boyutlarına hakimiyet, aynalarla manevra
- Römorkla birlikte engellerden kaçınma pratiği
- Römorkun doğru bağlanması
- Römorkun dengeli yüklenmesi
Teknik olarak her şey yolunda ve siz kurallara uygun kullanırken bazen kontrol sorunları yaşanır. Bunun ana sebebi genelde dış etkenlerdir. Bunlar;
- Hava şartlarının ani değişikliği ve rüzgarın hızlanması
- Aracın yanından tır, kamyon veya otobüs gibi uzun bir araç geçmesi ile araçlar arasında küçük bir girdap oluşması
- Ağır araçların yollarda oluşturdukları teker izlerine kapılmak
- Asfaltın bozulması veya stabilize yollardaki malzemenin savrulmaya sebep olması
Çekme karavan kullanırken pratikte en güvenli sürüş için;
- Araçtan ağır bir karavanla yola çıkmayın. Limitlere dikkat edin
- Çekme karavandaki ağır eşyaları mümkün olduğunca teker hizasına yapın.
- En sağ şeritten mecbur kalmadıkça çıkmayın
- 80-90 Km üzerine kesinlikle çıkmayın
- Sinyalleri kullanmayı unutmayın.
- Aynalarınızla karavanın her yerini görecek şekilde ayarlayın.
- Mecbur kalarak yaptığınız sollamalarda yeniden sağa geçiş mesafenizi iyi ayarlayın
- Fren yapmanız gerekirken çok önce ayağınızı gazdan çekin ve normalden daha erken ve yavaş fren yapmaya başlayın.
- Rampaları bir seferde çıkabilecek şekilde planlayın. Ortasında durduğunuzda yeniden kalkış sorun olabilir.
- Çektiğiniz ağırlığa göre yakıt sarfiyatınız en az %25 artacaktır. Bunu göz ardı etmeyin
- Rampa inişlerinde ” low” dediğimiz modda yani en düşük viteste ve motor freni kullanarak inin
- Virajlarda daha geniş bir dönüş yarıçapına ihtiyacınız olacağını unutmayın. En küçük araç ve karavanın toplam uzunluğu 9 metreden az olmayacaktır.
- Trafikte her şartta geri gitmeyeceğiniz seçenekleri tercih edin.
- Park eden araçların arkasına yaklaşmayın.
- Arıza yapmış araçların arkasına yaklaşmayın
- Bilmediğiniz dar yollara girmeyin
- Yakıt alırken kapağın yerini düşünmeden benzinliğe girmeyin
Çekme karavanlarda basit kullanıcı hatalarından öte en önemli tehlike, karavanın çeken aracı etkileyecek bir yalpalama periyoduna girmesidir.
Çekme karavan kullanıcıları küçükte olsa bu sorunu yaşamışlardır. Öncelikle bu sorunun neden kaynaklandığını bilmekte fayda var
Dengesiz yükleme: Karavanlarda ani bir hareketle savrulmayı tetikleyen veya savrulmanın engellenmesini zorlaştıran unsur, karavanda yüklerin en arkaya toplanmasıdır. Karavanda en makul olan yüklerin teker üzerinde veya çeken araca daha yakın bölgede olmasıdır. Savrulmanın esas unsuru olan karavanın en arkasının hafif olması riskleri azaltacaktır.
Bağlantı hataları: Karavan ve araç bağlandıktan sonra düz bir çizgi oluşturmuyorsa sorun var demektir. Çok öne veya arkaya eğimli çekilen bir karavan yalpalamaya davet çıkarabilir.
Çeki demiri baskı limitinin aşılması: Her çeki demirinin maksimum düşey baskı dayanım limiti vardır. Çekeceğiniz karavanının bağlantı noktasının düşeyde demire yapacağı baskıyı bilmeli ve doğru çeki demiri kullanmalısınız.
Uzun araç sollamaları: uzun araçları sollarken veya onlar karavanı sollarken oluşan girdap yatay kuvvet uygulatyacağından bir yalpalama tetikleyicisi olacaktır. Bu durumda şiddeti artıran 2. etken de aracın hızı olacaktır.
Yanlış lastik seçimi: Karavana takılan lastik hem ebat hemde yük taşıma kapasitesi olarak uygun olmalı
Karavan bağlantısında kullanılan ve özellikle yalpalamaları engellemeye yarayan kaplin denilen stabilizatörler kullanılır. Karavanınızda yoksa bu aparatlardan edinmeniz birçok kazanın önüne geçecektir.
ATC dediğimiz anti Savrulma sistemleri son yıllarda çok gelişmiş ve bir çok kazanın önüne geçmiştir.
Bir çok sürüş uzmanı birçok çözümden bahseder. Bunlardan
Sakinliği korumak ve hızlı karar vermek
Ayağı gazdan çekerek önce hafif fren yapmak
Genelde kabul gören ortak çözümlerdir. Ancak bundan sonrası yalpalanma sebebi ve bulunulan şartlara göre değişkenlik gösterir.
Girdap etkisine girdiğinizde yavaşlamak bir çözüm iken; aracın ani fren yapması ve karavanın hızının araçtan fazla olması sebebiyle başlayan yalpalama biraz hızlanmayla engellenebilir. Yani tek bir çözüm olduğunu düşünerek hareket etmek yerine şartları değerlendirip doğru kararı vermek ve biraz agresif davranmak gerekebilir.